Η δαιμονολογία του Ψελλού.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα βυζαντινου αυλικού και αξιωματούχου, που αν και Μάγος κατάφερε να αποποιηθεί με πολύ μαεστρία την αγκαλιά της πυράς, ηταν ο Μιχαή, κατά κόσμο Κωσταντίνος Ψελλός.. Ο Μ.Ψελλός έζησε στο τέλος της μεσοβυζαντινής Περιόδου (1018-1078 Μ.Χ) ήταν πρύτανης του πανδιδακτηρίου και Υπατος των φιλοσόφων. Υπηρέτησε με πανούργο τρόπο το βυζαντινο πολιτικό σύστημα μέσα απο ίντριγκες και συνομωσίες, χωρίς κανένα ηθικό ενδοιασμό, καταφέρνωντας να λάβει πολλά οφίκκια, αφού έφτασε μέχρι το αξίωμα του παραδυναστεύοντος, του πρώτου υπουργού του κράτους. Η σύγχρονη έρευνα τον θέλει στο τέλος της ζωής του πτωχό και ξεχασμένο στην Νικομήδεια.. Περαν όμως της πολιτικής του σταδιοδρομίας ο Ψελλός ήταν αυτός που αναβίωσε με το έργο Νεοπλατωνικούς συγγραφείς ξεχασμένων, απόκρυφων και μαγικών και ερμητικών κειμένων, όπως το “ars hieratikca” του πρόκλου και των Χαλδαικών χρησμών. .Κατηγορήθηκε μάλιστα για αυτά και υποχρεώθηκε να συντάξει έκθεση πίστεως, την οποία απέστειλε στον Αυτοκράτορα Κωσταντίνο Θ’. Χωρίς να αποκυρήξει τον νεοπλατωνισμό του, γράφει στον παλαιό του φίλο και Πατριάρχη Ιωάννη Ξιφιλίνο “ πήρα τους χαλλδαικούς χρησμούς και τους καθυπέταξα στα δικές μας χριστιανικές Γραφές”, θέλωντας προφανώς να αποδείξει κάποιου είδους φιλοσοφικής συνέχειας μεταξύ αρχαίου παγανισμού και της Νέας Θρησκείας.



Το κατώτερο πεδίο ο φυσικός μας κόσμος είναι έρμαιο πλασμάτων που ονομάζονται δαήμονες, και χωρίζονταν σε δύο κατηγορίες τους κακοδαίμονες και τους αγαθοδαίμονες. Αυτοί οι δαίμονες λοιπόν είχαν σημαντικό ρόλο στην διακυβέρνηση της γης. Ο πλανήτης χωρίζεται σε τομείς ενώ εκείνοι είναι υπεύθυνοι για κάθε διαφορετικό κομμάτι του, ενώ μιλούσαν την αντίστοιχη της κάθε περιοχής γλώσσα. Ο Ψελλός, επαναλαμβάνωντας στην ουσία την θεωρία του Πρόκλου, τους ονομάζει Κλιματάρχες. Οι Κακοδαίμονες είναι η πηγή των δεινών της ανθρωπότητας ενώ οι Άγγελοι και οι Αγαθοδαίμονες είναι αρωγοί των θνητών στην αιώνια πάλη καλού και κακού. Θα ήταν υπερβολικό να πούμε εδώ ότι η δαιμονολογία που έφερε ο βυζαντινός φιλόσοφος θυμιζει εδώ, σε μεγάλο μάλιστα βαθμό, την κοσμοθέαση του Ελισσαβετιανού μάγου John Dee; Εξάλλου και ο ίδιος ο Dee είχε την ίδια γνώμη για την κατάτμηση του πλανητη σε ζώνες που τις κυβερνουν ξεχωριστές οντότητες. Αλλά και το ότι οι Κακοδαίμονες ήταν αναπόσπαστο μέρος του Αγγελικού του συστήματος καταδυκνείει τη φιλοσοφική και ιδεολογική σύνδεση των δύο αντρών. Πάντως και η ομοιότητα των καταστάσεων παρά την μεγάλη χρονική απόσταση που τις χωρίζει είναι μεγάλη, άλλωστε και οι δύο προσπαθούσαν να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ιεραρχία οντοτήτων που είχε θεσπίσει η επίσημη, δική τους εξάλλου θρησκεία, και της γνωστικής ουράνιας και γήινης ιεραρχίας καθώς και ανάμεσα στην υπηρεσία του Έθνους τους και της ενασχόλησης με την Απαγορευμένη Επιστήμη.

DE OPERATIONE DΑEMONUM KAI H ΔΑΙΜΟΝΙΚΗ ΙΕΡΑΡΧΙΑ

Η δαιμονολογία όμως του Ψελλού δεν σταματά εδώ, στο έργο “Περί Ενεργειάς Δαιμόνων”, το οποίο αν και χωρίς επαρκείς αποδείξεις του αποδίδετα, οι δαιμονες κυριαρχούν στον κόσμο μας και μοναδικός τους σκοπός είναι να πειράζουν και να προκαλούν δεινά στους ανθρώπους. Όλοι τους είναι κάτω από την εξουσία του Σαταναήλ του πρίγκηπα του ψεύδους και χωρίζονται σε έξι κατηγορίες ή γένη. Το πρώτο καλείται βαρβαρικά Λελιούριον στα ελληνικά σημαίνει τους πύρινους βέβηλους δαίμονες, η εξουσία τους περιορίζεται στο να περιπολούν στις περιοχές κοντά στην Σελήνη μακρία απο την Γη και τους ανθρώπους. Το δεύτερο Γένος είναι το Αέριο και προκαλεί καταστροφικά ατμοσφαιρικά φαινόμενα . Ιεραρχικά τρίτοι έρχονται οι γήινοι δαίμονες που κύρια ασχολία τους είναι να βάζουν πειρασμούς στους ανθρώπους για να τους οδηγήσουν στην ολέθρια κόλαση. Η τέταρτη τάξη είναι οι υδραίοι και οι ενάλιοι, υδάτινες οντότητες που προκαλούν τον Θάνατο των ανυποψίαστων κολυμβητών και καταστρέφουν με κάθε τρόπο την υποθαλάσσια Ζωή. Από τον χορό των δαιμόνων δεν θα μπορούσαν να λείπου οι υποχθόνιοι, η πέμπτη ομάδα αποτελεί την αίτια των σεισμών και των ηφαιστιακών εκρήξεων, φανταστείτε τους σαν τους καλικάντζαρους της λαογραφικής μας παράδοσης . Όμως το πιο μισητό και ειδεχθές γένος είναι το έκτο το μισοφαές , οι λεγόμενοι lucifugus, νυχτερινοί δαίμονες που μισούν το φως και τον ήλιο. Μπορούν να κατασπαράξουν τα σπλάχνα των ανθρώπων σαν τα αγριότερα θηρία..Οι μεσαωνικοί θρύλοι των βρυκολάκων και των λυκανθρώπων, πιθανότατα αντλούν την ύπαρξη τους απο τις σκοτεινές δοξασίες της βυζαντινής δαιμονολαγνείας.

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΩΝ

Η εξάδα αυτή συνεργάζεται για να δημιουργεί οράματα στους θνητούς να τοποθετούν στο μυαλό τους ηδονικές εικόνες ωστε να παρασύρονται από τα πάθη τους. Μισούν τον Θεό και τη δημιουργία του, έτσι με μνημειώδη πονηριά , τρελαίνουν τα θύματα τους αφού με εκπληκτική πανουργία τα βάζουν να βλέπουν, με την φαντασία τους, εικόνες φρίκης η και παραπλανητικά οράματα που τους οδηγούν σύντομα στο θάνατο. Στο αποκορύφωμα της κακίας τους προκαλούν σπασμούς και επιληπτικές κρίσεις. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει από τις ενέργειές τους αφού βρίσκονται πάντού και ο αριθμός τους ξεπερνά την άμμο της θάλασσας. Συνήθως αυτά τα κακά πνεύματα μιλούν την γλώσσα της περιοχής που κατοικούν, με συνέπεια αλλοι να μιλάνε αρμένικα αλλοι χαλδαικά ή και ελληνικά.. Γενικά δεν έχουν φύλο όμως μπορούν να λάβουν είτε αρσενική είτε θυληκή μορφή ακόμα και μορφή ζώου όπως του αλόγου και αυτό όχι όλοι, για παράδειγμα οι πύρινοι κα οι αέρινοι μπορούν να μεταμορφωθούν σε οποιοδήποτε φανταστικό πλάσμα ενω οι υποχθόνιοι και οι lucifugi όχι..
Το εντυπωσιακό με το συγκεκριμένο έργο του Ψελλού είναι το ότι παρομοίάζει τον δαίμονικό κόσμο με σκαληνό τρίγωνο, αφού εκεί κυριαρχεί η τρέλλα και η ανισορροπία, ενώ τον θεικό κόσμο με ισόπλευρο τρίγωνο, σύμβολο απόλυτης αρμονίας, κάτι που εξηγεί γιατί τα μεσαιωνικά γρημόρια προστάζουν την δημιουργία ισοσκελούς τριγώνου, στο οποίο θα εγλωβίσει ο επικλητής τον Δαίμονα. Όμως ποιοι είναι αυτοί που μπορούν να δαμάσουν τις σκληροτράχηλες ορδές των εκπτώτων ; Οι γόητες, που με επωδές, τους καλούν σε φασματική εμφάνιση και με αποτροπαικά φυλακτά τους εξορκίζουν. Χαρακτηριστικη είναι η χρήση εκ μέρους τους του σιδήρου και του ξίφους, τα οποία οι δαίμονες ημιάυλοι καθώς είναι τρέμουν και υποτάσσονται έτσι στον εξορκιστή κάτι που επίσης παραπέμπει στην κλασσική Goetia.

strangefiles.net